TARIHIN NOMAN GORO A AREWACIN NIGERIA
Goro, Wanda akafi sani da Daushen Goro, ‘ya’yan itace ne wanda yake a wurare masu zafi kamar Yammacin Afirka da kuma Tsakiyar Afirka. Najeriya na daya daga cikin kasashen da suka fi noman goro, inda ‘ya’yan itatuwa ke taka muhimmiyar rawa a al’adanci, bukukuwan gargajiya, da tattalin arzikin kasar. Tarihin noman goro a Najeriya ya samo asali ne tun shekaru aru-aru, inda ‘ya’yan itacen ya kasance wani muhimmin bangare na kayan amfanin gona na kasar.
Bayanan farko na noman goro a Najeriya za a iya samo su tun zamanin mulkin mallaka, lokacin da aka daraja ‘ya’yan itacen sosai saboda mahimmancin al’adu. Ana amfani da ’ya’yan goro wajen bukukuwan gargajiya, kamar bukukuwan aure da bukukuwa, sannan ana amfani da su a matsayin alamar karramawa da girmamawa. An kuma yi amfani da ‘ya’yan itacen a wajen maganin gargajiya don magance cututtuka daban-daban da suka hada da matsalolin narkewar abinci da zazzabi.
A lokacin mulkin mallaka, noman goro ya ƙara zama kasuwanci, inda gwamnatin mulkin mallaka ta Burtaniya ta ƙarfafawa manoma su noma ‘ya’yan itacen don fitar da su zuwa ketare. Goro na da matukar tasiri a nahiyar Turai, inda ake amfani da shi wajen samar da abinci da abin sha, musamman wajen hada abin sha. Manoman Najeriya sun amsa wannan bukata, kuma goro ya zama daya daga cikin manyan noma a kasar.
Bayan Najeriya ta samu ‘yancin kai a shekarar 1960, gwamnati ta ci gaba da tallafa wa noman goro, tare da sanin irin yadda za ta taimaka wajen bunkasa tattalin arzikin kasar. Sannan gwamnatin ta kafa cibiyoyin bincike da ayyukan fadada ayyukan noma don inganta dabarun noma da kara yawan amfanin gona. Hakan ya haifar da karuwar noman goro, inda Najeriya ta zama kasa mafi yawan ‘ya’yan itacen a duniya.
A shekarun baya-bayan nan, noman goro a Najeriya ya fuskanci kalubale da dama, da suka hada da sare itatuwa, da lalata kasa, da sauyin yanayi. manoma da dama sun kokarta wajen kula da rayuwarsu, saboda farashin ‘ya’yan itatuwan ya tashi a kasuwannin duniya. Duk da haka, ana kokarin magance wadannan kalubale, tare da tsare-tsare da nufin inganta ayyukan noma mai dorewa da inganta hanyoyin da manoma ke samu a kasuwa.
A yau, noman goro ya kasance wani muhimmin bangare na fannin noma a Najeriya, inda ake noman ‘ya’yan itacen a sassa da dama na kasar nan. ‘Ya’yan itacen ba iya kawai tushen samun kudin shiga ba ne ga manoman, amma kuma alama ce ta al’adunmu da al’adun Arewacin Najeriya. Yayin da Najeriya ke ci gaba da bunkasa fannin noma, akwai yiyuwar noman goro zai ci gaba da zama muhimmin bangare na kayayyakin noma a kasar